ความเป็นไปได้ 6 ข้อ ที่อาจทำให้เกิด "อารมณ์แปรปรวน"

"อารมณ์แปรปรวน" เป็นคำทั่วไปที่ใช้เพื่ออธิบายการเปลี่ยนแปลงของอารมณ์อย่างรวดเร็วและรุนแรง แต่ไม่ใช่เรื่องแปลกที่การเกิดอารมณ์แปรปรวนจะเกิดขึ้นโดยไม่มีสาเหตุที่ชัดเจน บางคนอาจประสบกับการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ในหนึ่งวันหรือแม้กระทั่งภายในสองสามชั่วโมง ซึ่งทุกคนล้วนแล้วแต่เคยประสบกับภาวะอารมณ์แปรปรวนเป็นครั้งคราว แต่หากมีความรุนแรงขึ้นจนไม่สามารถควบคุมได้ หรือสุดโต่งจนกระทบต่อการดำเนินชีวิตประจำวัน อาจเป็นสัญญาณบ่งบอกของอาการป่วยทางจิต และต้องเข้ารับการรักษาจากแพทย์

สาเหตุของอารมณ์แปรปรวนนั้น เกิดได้จากหลายสาเหตุ ทั้งเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ หรือมีปัจจัยอื่นๆ เป็นตัวกระตุ้น เช่น

1.การเจ็บป่วยหรืออาการบาดเจ็บเฉียบพลัน

การเกิดอุบัติเหตุ จนถูกกระทบกระแทกทำให้เกิดการบาดเจ็บที่สมอง ซึ่งอาจเกิดจากการกระแทกที่ศีรษะหรือการสั่นสะเทือนอย่างรุนแรงซึ่งทำให้สมองภายในกะโหลกศีรษะสั่นสะเทือน 

ภาพโดย Mandyme27 จาก Pixabay

2.พัฒนาการในเด็ก

เด็กวัยหัดเดินและเด็กเล็กมักจะเริ่มแสดง "อารมณ์" ให้เห็น ซึ่งการเกิดอารมณ์แปรปรวนในเด็กอาจเป็นสัญญาณของโรคทางจิตพื้นฐาน ความพิการทางการเรียนรู้ หรือแม้แต่โรคทางกาย เช่น เด็กและวัยรุ่นที่มีภาวะสมาธิสั้น (ADHD) อาจมีการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ซึ่งอาจกระทบต่อการเรียนและความสัมพันธ์ เมื่อเด็กโตขึ้นอารมณ์แปรปรวนยังคงเป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนา เมื่อถึงเวลา 13 ปี ความผันผวนของอารมณ์ส่วนใหญ่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน การเปลี่ยนแปลงของอารมณ์เหล่านี้มีแนวโน้มที่จะสูงสุดในช่วงวัยรุ่นและค่อยๆ ทรงตัวขณะย่างเข้าวัยหนุ่ม

3.ฮอร์โมน

การเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมน ส่งผลโดยตรงกับการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ เช่น วัยรุ่น สตรีมีครรภ์ หรือผู้หญิงขณะมีประจำเดือน รวมทั้งในวัยทองด้วย 

4.ยาและการใช้สารเสพติด

การเริ่มต้นหรือหยุดใช้ยาตามใบสั่งแพทย์อาจส่งผลต่ออารมณ์ของบุคคล รวมไปถึงการติดสารเสพติดไม่ว่าจะเป็นแอลกอฮอล์หรือยาเสพติด สามารถส่งผลกระทบให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์อย่างรุนแรง จนนำไปสู่ปัญหาทางจิตต่างๆ

5.ปัญหาทางจิต

อารมณ์แปรปรวนถือเป็นอาการที่มักพบในผู้ป่วยที่มีปัญหาทางจิตซึ่งสามารถพบได้ในโรคทางจิตเวช เช่น

- โรคไบโพลาร์ (Bipolar Disorder) ก่อให้เกิดอารมณ์แปรปรวนแบบสุดขั้ว ระหว่างอารมณ์ครื้นเครงและอารมณ์ซึมเศร้า

- โรคไบโพลาร์แบบไม่รุนแรง (Cyclothymic Disorder) ผู้ป่วยมักจะมีอารมณ์แปรปรวน ระหว่างอารมณ์ครื้นเครงและอารมณ์ซึมเศร้าที่ไม่รุนแรง แต่ก็มากกว่าคนปกติทั่วไป 

- โรคซึมเศร้า (Major Depressive Disorder) ผู้ป่วยโรคนี้จะมีอารมณ์ซึมเศร้าที่มากผิดปกติ บางรายอาจมีความรู้สึกอยากฆ่าตัวตายร่วมด้วย

- โรคประสาทซึมเศร้า (Dysthymia) ผู้ป่วยจะมีอาการซึมเศร้าเรื้อรัง

- โรคความผิดปกติในการควบคุมอารมณ์ (Disruptive Mood Dysregulation Disorder) เป็นโรคที่เกิดขึ้นในเด็ก ทำให้เด็กมีอารมณ์ที่แปรปรวนผิดปกติ

- ภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่ง (Borderline Personality Disorder) เป็นโรคทางจิตเวชที่สามารถทำให้เกิดอารมณ์แปรปรวนแบบถาวร  โดยมักจะรุนแรงและแปรปรวนและสามารถอยู่ได้นาน เช่น หุนหันพลันแล่น ปฏิกิริยาสุดขีด รู้สึกว่างเปล่าหรือกระสับกระส่าย ทำร้ายตนเองข่มขู่หรือพยายามฆ่าตัวตาย ความสัมพันธ์ทางอารมณ์และรุนแรงกับผู้อื่น ปัญหาความโกรธ 

นอกจากนี้ หากผู้ป่วยมีอาการของโรคจิตเภท และโรคสมาธิสั้น ก็อาจพบอาการของอารมณ์แปรปรวนได้เช่นกัน

ภาพโดย Gerd Altmann จาก Pixabay

6.ปัญหาทางสุขภาพอื่นๆ

เช่น โรคเอ็มเอส (MS) หรือ Multiple Sclerosis เป็นโรคที่เกิดจากการอักเสบของปลอกประสาทในระบบประสาทส่วนกลาง ซึ่งได้แก่ สมอง ไขสันหลัง และเส้นประสาทตา , ความผิดปกติของการนอนหลับ , โรคพาร์กินสัน , ความผิดปกติของต่อมไทรอยด์ , โรคเบาหวาน , การรับประทานอาหาร เช่น อาหารที่มีน้ำตาลสูง , ความเครียด เป็นต้น

การรักษา "อารมณ์แปรปรวน"

การออกกำลังกายเป็นประจำ นอนหลับให้เพียงพอ รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ฝึกจิตใจให้สงบทำสมาธิ เรียนรู้เทคนิคจัดการความเครียด หาวิธีแสดงออกทางอารมณ์อย่างสร้างสรรค์ หาที่ปรึกษา

ส่วนกรณีที่มีอารมณ์แปรปรวนจากสาเหตุปัญหาสุขภาพ หรือปัญหาทางจิต แพทย์จะส่งต่อไปยังผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านเพื่อทำการรักษา ขณะที่ หากเกิดจากสาเหตุการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนจะใช้ยาเพื่อปรับระดับฮอร์โมนควบคู่กับการปรับพฤติกรรมการรับประทานอาหารและการใช้ชีวิตต่างๆ 

อย่างไรก็ตาม สิ่งที่สำคัญที่สุดคือ การเข้าใจและยอมรับตัวเอง 

ขอบคุณข้อมูลจาก Possible Causes of Mood Swings , pobpad.com , What Can Cause Rapid Mood Swings?

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

ไข 8 สาเหตุ "ผมร่วง" รู้ทันก่อนลุกลามเป็น "หัวล้าน"

โรคฮิตวัยทำงาน! ส่องสัญญาณ "ปวดหลัง" อาการที่ไม่ควรวางใจ

หยุดหัวเราะ-ร้องไห้ไม่ได้! ภาวะ PBA หนึ่งอาการป่วยที่ต้องการความ 'เข้าใจ'

กินเสี่ยงตาย! ไขอาการ 'แพ้อาหาร' เช็กก่อนเผลอกิน

เกาะติดข่าวที่นี่
website: www.TNNThailand.com 
facebook : TNNThailand
twitter : @TNNThailand
Line : @TNNThailand
Youtube Official : TNNThailand