Dark surface คืออะไร? ทำไมปีนี้อากาศแปรปรวนกว่าทุกปี

ดร.สนธิ คชวัฒน์ ผู้ทรงคุณวุฒิด้านสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ ชมรมนักวิชาการสิ่งแวดล้อมไทย ได้โพสต์บทความผ่านเฟสบุ๊กส่วนตัว เกี่ยวกับสภาพอากาศที่แปรปรวนมากขึ้นกว่าทุกปี และปรากฏการณ์ dark surface สัญญานเตือนให้เตรียมรับมือกับภัยพิบัติ โดยระบุไว้ดังนี้

1.    อุณหภูมิของโลกที่สูงขึ้นสาเหตุหลักเป็นที่แน่ชัดว่ามาจากการปล่อยก๊าซเรือนกระ จก เช่นอก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ก๊าซมีทน ก๊าซไนตรัสออกไซด์ เป็นต้นสู่บรรยา กาศเพิ่มมากขึ้นทำให้โลกร้อนขึ้น ก๊าซเรือนกระจกส่วนใหญ่มาจากการเผาฟอสซิ่ล ถ่านหิน ก๊าซธรรมชาติ ชีวมวล เป็นต้น

2.    ถามว่ารู้ได้อย่างไรว่าโลกร้อนขึ้น..ให้ดูที่ขั้วโลกแถบ Arctic regionมีประจักษ์พยาน ชัดเจนว่าน้ำแข็งที่เกาะอยู่ตามเทือกเขาละลายมากขึ้นในอัตรา 13% ในทุก10ปี สาเหตุเกิดจากน้ำทะเลและอากาศที่โอบล้อมโดยรอบอบอุ่นขึ้น การละลายของน้ำแข็งจะเป็นอันตรายอย่างยิ่งเนื่องจากพื้นที่ที่น้ำแข็งที่ละลายซึ่งเราเรียกว่า dark surface จะดูดซับความร้อนจากแสงอาทิตย์ได้มากขึ้น น้ำแข็งยิ่งละลายก็จะยิ่งเพิ่มพื้นที่ดูดซับความร้อนมากขึ้น (higher melting and more dark surface absorbing heat) เร่งให้โลกร้อนขึ้น ผลที่ตามมาคือสภาวะภูมิอากาศของโลกเปลี่ยนแปลง(climate change)

3.    dark surface คืออะไร ตามปรกติน้ำแข็งขนาดใหญ่ในทะเลจะมีพื้นที่ผิวราบเรียบขาวใส ทำให้สามารถสะท้อนแสงอาทิตย์ออกไปได้ถึงร้อยละ 80 แต่เมื่อน้ำแข็งละลายกลายเป็นก้อนและเกล็ดน้ำแข็งที่มีความขุ่นมัว เมื่อผสมกับน้ำในมหาสมุทรที่มีเกลือจะทำให้น้ำในมหาสมุทรมีสีน้ำเงินดำ (dark bule ocean หรือdark surface) ซึ่งสามารถดูดซับความร้อนจากดวงอาทิตย์ได้ถึงร้อยละ 90 ทำให้น้ำในมหาสมุทรร้อนขึ้นโดยคาดว่ามีพื้นที่ที่น้ำแข็งละลายและดูดซับความร้อนได้มีประมาณ13.45 ล้านตารางกิโลเมตร ส่งความร้อนแพร่กระจายไปตามน้ำทะเลทั่วโลกจึงทำให้พื้นที่ส่วนต่างๆของโลกมีอุณหภูมิสูงขึ้นมาก มีการคาดการณ์ว่าหากน้ำแข็งขั้วโลกละลายอย่างต่อเนื่องจะทำให้ระดับน้ำทะเลสูงขึ้นอีก 1.8ม. ในปี 2100

4.    ประเทศไทยจะร้อนมากขึ้นกว่าปีก่อนๆ โดยเฉพาะช่วงฤดูร้อนเพราะดวงอาทิตย์ส่งความร้อนมายังเส้นศูนย์สูตรที่ประเทศไทยตั้งอยู่ประกอบกับอุณหภูมิในชั้นบรรยากาศโลกสูงขึ้นเนื่องจากก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ + dark surfaceในมหาสมุทร ยิ่งทำให้อากาศร้อนหนักกว่าเดิม จังหวัดลำปางมีภูเขาล้อมรอบทำให้อุณหภูมิในบางช่วงขึ้นไปถึง 44 องศาฯ หากอาศัยอยู่ในเขตเมืองใหญ่ เช่นกทม.ก็จะร้อนมากขึ้นจากปรกติเพราะสภาพเกาะความร้อน (Heat Island) ที่มาจากตึกและอาคารสูงฉาบปูนที่ขึ้นอยู่เต็มเมืองซึ่งมันจะดูดความร้อนไว้แล้วแผ่ความร้อนออกมาสู่บรรยา กาศประกอบกับอาคารสูงดังกล่าวไปขัดขวางทิศทางลมที่พัดจากทิศตะวันตกเฉียงใต้ รวมทั้งกรุงเทพฯมีพื้นที่สีเขียวเพียง 6.9 ตร.ม./คน (มาตรฐานขั้นต่ำของ WHO คือ 9.0 ตร.ม./คน) หากอาศัยอยู่ในพื้นที่ชน บทที่ต้นไม้ใหญ่หายไปหมดก็ทำให้อากาศร้อนมากขึ้นเช่นกัน

5.    ภูมิอากาศในประเทศไทยเริ่มแปรปรวน ในหน้าร้อนบางช่วงจะมีมวลอากาศสูงจากประเทศจีนแผ่เข้ามาเบียดอากาศร้อนในประเทศ ไทยทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงจากอากาศร้อนเป็นอากาศเย็นทันที ปรากฎการณ์นี้เริ่มเกิดบ่อยขึ้นเนื่องจากการแปรปรวนของสภาพภูมิอากาศ เช่นกระแสน้ำอุ่นและกระแสน้ำเย็นเปลี่ยนทิศทาง กระ แสลมเปลี่ยนทั้งทิศทางและความเร็ว เป็นต้น ซึ่งมาจากโลกร้อนขึ้นนั่นเอง ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศแบบสุดขั้วโดยร้อนก็ร้อนมาก เย็นก็เย็นมาก มีฝนตกหนักมากในช่วงฤดูฝน อากาศร้อนในฤดูหนาวหรืออากาศเย็นในฤดูร้อน รวมทั้งเกิดพายุบ่อยขึ้นอันตรายจากภัยพิบัติเพิ่มขึ้น

ที่มา: เฟซบุ๊ก Sonthi Kotchawat