ความโปร่งใส-เสรีภาพสื่อ รากฐานนิวซีแลนด์ ประเทศทุจริตต่ำ

นิวซีแลนด์ได้รับการจัดอันดับเป็นประเทศที่ดีที่สุดในโลก อันดับที่ 8 ประจำปี 2023 จากการจัดอันดับของ U.S. News โดดเด่นในด้านความสามารถในการปรับตัว หรือแก้ไขปัญหาเมื่อเผชิญกับการเปลี่ยนแปลง หนึ่งตัวอย่างที่เห็นได้ชัด คือ การรับมือต่อการระบาดของโควิด-19 ของนิวซีแลนด์ในช่วงแรก ที่ได้รับคำชื่นชมไปทั่วโลก 

อีกสิ่งหนึ่งที่ทำให้นิวซีแลนด์เป็นหนึ่งในประเทศที่ดีที่สุดในโลก คือ การทุจริตที่ต่ำมาก ในปี 2023 นิวซีแลนด์มีความโปร่งใส ไร้ทุจริตเป็นอันดับที่ 3 ของโลก สูงที่สุดในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก แล้วนิวซีแลนด์ทำได้อย่างไร

นิวซีแลนด์ประเทศทุจริตต่ำ

โจนาทาน เดล คิงส์ เอกอัครราชทูตนิวซีแลนด์ประจำประเทศไทย ระบุว่า การที่นิวซีแลนด์เป็นประเทศทุจริตต่ำมาอย่างยาวนาน เป็นเพราะสังคมหล่อหลอม สังคมของนิวซีแลนด์มีความเชื่อมั่นในหน่วยงานของรัฐสูงมาก พวกเขาเชื่อว่า หน่วยงานเหล่านี้จะทำงานอย่างโปร่งใสไม่ทุจริต 

ขณะที่ประชาชนมีความเชื่อมั่นในระบอบประชาธิปไตยของนิวซีแลนด์มาก ฝั่งรัฐบาลก็เคารพสิทธิของประชาชน และสิทธิตามหลักประชาธิปไตยเช่นกัน นอกจากนี้หน่วยงานของรัฐที่มีอำนาจสูงอย่างสำนักงานตรวจเงินแผ่นดิน ผู้ตรวจการแผ่นดิน ฝ่ายตุลาการและเจ้าหน้าที่ตำรวจก็คอยเฝ้าระวังไม่ให้เกิดการทุจริตให้สังคม ขณะที่ฝั่งประชาชน นอกจากจะไม่ทำการทุจริตกันอยู่แล้ว พวกเขาก็ไม่เพิกเฉยเมื่อเห็นการทุจริตเกิดขึ้น

จากประสบการณ์ส่วนตัวของท่านทูตนิวซีแลนด์ ก็ยังไม่เคยพบเห็นการทุจริตเลยในชีวิต ซึ่งประสบการณ์เช่นนี้ทำให้เกิดความเชื่อมั่นในรัฐ และทำให้ประชาชนไม่เพิกเฉยต่อการทุจริต แต่อย่างไรก็ตาม ไม่มีประเทศใดในโลกที่ไร้การทุจริต 100% นิวซีแลนด์ก็เช่นกัน

ท่านทูตโจนาทาน เดล คิงส์ บอกว่า หากเกิดการทุจริตขึ้นในสังคมของนิวซีแลนด์ หนึ่งในเสาหลักที่จะมีบทบาทอย่างมากในเรื่องนี้คือ “สื่อมวลชน” ที่จะมีการตีแผ่ นำเสนอข่าวสารเพื่อให้ประชาชนได้รับรู้  และสิ่งสำคัญที่สุดคือ ตำรวจจะต้องรีบเข้ามาดำเนินการตามขั้นตอนของกฎหมายต่อไป

ติดท็อปประเทศที่รัฐบาลดีที่สุดในโลก

นิวซีแลนด์ เป็นประเทศไร้คอร์รัปชัน ส่วนหนึ่งเป็นเพราะทุกฝ่ายของสังคมสามารถตรวจสอบได้ และมีความโปร่งใส  เจ้าหน้าที่มักไม่เข้ามาก้าวก่ายเรื่องปัจจัยพื้นฐานของผู้คน ทำให้ชาวนิวซีแลนด์ไม่ได้กลัวเจ้าหน้าที่ แต่ในทางกลับกัน กลับมีการตรวจสอบและถ่วงดุล เพื่อให้ตำรวจและเจ้าหน้าที่ภาครัฐทำหน้าที่อย่างซื่อสัตย์ ประกอบกับศาลที่เป็นอิสระ สิ่งเหล่านี้ล้วนแล้วแต่เป็นปัจจัยที่สำคัญต่อเรื่องนี้อย่างยิ่ง อีกทั้งนิวซีแลนด์เป็นหนึ่งในประเทศที่มีรัฐบาลที่ดีที่สุดเป็นอันดับต้น ๆ ของโลกด้วย

หากไปดูการจัดอันดับประสิทธิภาพรัฐบาลโลก ประจำปี 2023 จะพบว่า นิวซีแลนด์อยู่ในอันดับที่ 10 ของโลก ซึ่งพิจารณาจากการทำงานร่วมกันในภาครัฐ โครงสร้างพื้นฐานสภาพแวดล้อมในการประกอบธุรกิจ ความมั่นคงทางการเงิน รวมถึงการทุจริต อีกบทเรียนหนึ่งที่เราได้เรียนรู้จากหลาย ๆ ประเทศที่มีอัตราทุจริตต่ำ นั่นคือ ประเทศเหล่านี้ มักมีค่าครองชีพที่สูง แต่ก็ตามมาด้วยการเก็บภาษีที่มาก เพื่อสร้างคุณภาพชีวิตที่ดี ที่จะทำให้เกิดการทุจริตน้อยลงตามไปด้วย

นิวซีแลนด์ ก็เช่นกัน ที่แลกมากับการเก็บภาษีค่อนข้างสูง อย่างภาษีรายได้ เก็บเป็นขั้นบันได เริ่มจาก 10.5% เมื่อคุณมีรายได้ 0-14,000 ดอลลาร์นิวซีแลนด์หรือ 303,000 บาทต่อปี ไปจนถึง 39% หากคุณมีรายได้มากกว่า 180,000 ดอลลาร์นิวซีแลนด์ หรือ 3.9 ล้านบาทต่อปี

เสรีภาพสื่อ อาวุธสำคัญขจัดทุจริต

ท่านทูตเดล คิงส์มองว่า เป็นเรื่องที่น่าชื่นชมที่ไทยต้องการขจัดคอร์รัปชัน เพราะการคอร์รัปชันนั้นทำลายเศรษฐกิจ และทำให้ประชาชนไม่เชื่อในหน่วยงานของรัฐ สำหรับนิวซีแลนด์ การที่สื่อมีเสรีภาพในการนำเสนอข้อมูล ถือเป็นหนึ่งในเครื่องมือสำคัญที่ใช้ในการต่อสู่กับการทุจริต เพราะเมื่อมีการทุจริตเกิดขึ้น สื่อก็พร้อมจะตีแผ่ และติดตามเรื่องในทันที

เสรีภาพสื่อนิวซีแลนด์อยู่ในระดับต้น ๆ ของโลก ร่วมกับเนเธอร์แลนด์ ฟินแลนด์และเดนมาร์ก นิวซีแลนด์เป็นประเทศจากภูมิภาคโอเชียเนียหนึ่งเดียว ที่อยู่ในอันดับต้น ๆ ท่ามกลางประเทศพัฒนาแล้วในแถบยุโรปเหนือ

สื่อนิวซีแลนด์มีบทบาทในการนำเสนอข้อเท็จจริงต่อสาธารณะ เฝ้าระวังการใช้อำนาจโดยมิชอบ และให้พื้นที่ในการแลกเปลี่ยนความคิดเห็น ซึ่งส่งผลให้ประชาชนมีความเข้าใจประเด็นทางสังคมและการเมืองที่ซับซ้อน นอกจากนี้นิวซีแลนด์ยังมีกฎหมายปกป้องเสรีภาพในการแสดงออก มีกฎหมายที่อนุญาตให้สื่อและประชาชนทั่วไปเข้าถึงข้อมูลรัฐได้ ดังนั้น การตรวจสอบเจ้าหน้าที่จึงไม่ใช่เรื่องยาก

ทั้งนี้ท่านทูตเดล คิงส์ ได้กล่าวชื่นชมไทย ที่ได้เริ่มต้นทำสิ่งที่จะส่งเสริมประเด็นการจัดการทุจริต ไทยเพิ่งส่งจดหมายแสดงเจตนารมณ์เพื่อเข้าร่วมกับ OECD ซึ่งเป็นหน่วยงานเพื่อการทำงานและพัฒนาเศรษฐกิจร่วมกัน ซึ่งนิวซีแลนด์ก็เป็นสมาชิกเช่นกัน การจะเข้าร่วม OECD ไทยจะต้องไปให้ถึงมาตรฐานที่กำหนดไว้ ซึ่งรวมถึงมาตรฐานด้านกฎหมายป้องกันการจ่ายสินบน และนิวซีแลนด์จะทำงานร่วมกับไทยเพื่อให้ไทยไปถึงมาตรฐานของ OECD

กล่าวโดยสรุปก็คือ นิวซีแลนด์เป็นประเทศที่ทุจริตต่ำได้ ก็เพราะปัจจัยหลายข้อ ไม่ว่าจะเป็นความโปร่งใสตรวจสอบได้ และเสรีภาพสื่อ ซึ่งส่งผลให้พวกเขามีรัฐบาลที่ดีติดอันดับโลก 

และสิ่งหนึ่งที่สะท้อนว่า นิวซีแลนด์ปลอดทุจริตมากสุดชาติหนึ่งของโลก นั่นคือ “หนังสือเดินทาง” ของนิวซีแลนด์  ที่ได้รับการยอมรับให้เข้าได้ในเกือบทุกประเทศบนโลกใบนี้

ความโดดเด่นเหล่านี้ ถือเป็นความภูมิใจของชาวนิวซีแลนด์ทั้งประเทศ และต้องการจะรักษาคุณค่านี้ให้คงอยู่ต่อไป