โศกนาฏกรรมการบินจีน หลังเครื่องบินโดยสารขนาดใหญ่ ตกครั้งแรกในรอบ 12 ปี ประเมิน "การตกแนวดิ่ง" เกิดได้ยาก

เหตุการณ์ดังกล่าว เป็นที่พูดถึงเป็นวงกว้าง ภายในระยะเวลาไม่กี่ชั่วโมงหลังเกิดเหตุเครื่องบินตก เมื่อมีคลิปวิดีโอที่จับภาพวินาทีประวัติศาสตร์ เผยให้เห็นช่วงเวลาสุดท้ายของเที่ยวบิน MU5735 ดิ่งลงสู่พื้นโลกเป็นแนวดิ่งทำมุมเกือบ 90 องศา ซึ่งเป็นสิ่งที่นักวิเคราะห์ต่างบอกว่า เป็น “เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นได้ยาก” สำหรับการตกของเครื่องบินในลักษณะนี้ 

---โศกนาฏกรรมในรอบทศวรรษ--- 

ความปลอดภัยทางอากาศและมาตรฐานการบินในจีน พัฒนาขึ้นอย่างมากในหลายทศวรรษที่ผ่านมา หลังเกิดอุบัติเหตุในช่วงปี 1990 และอุบัติเหตุทางการบินในลักษณะดังกล่าว เกิดขึ้นได้ยากมากสำหรับยุคสมัยนี้ 

แต่เหตุเครื่องบินตกครั้งล่าสุด ได้สร้างความตกใจไปทั่วประเทศจีนและโลก จนประธานาธิบดีสี จิ้นผิง สั่งให้สืบสวนหาสาเหตุในทันที และสายการบิน China Eastern Airline สั่งยกเลิกการขึ้นเครื่องบินของ Boeing รุ่น 737-800 ทั้งหมด 

จากข้อมูลการติดตามเที่ยวบิน ชี้ให้เห็นว่า เครื่องบินสูญเสียระดับความสูงอย่างรวดเร็ว ก่อนที่จะดิ่งลงสู่พื้นดิน 

มีรายงานว่า ในที่เกิดเหตุมีหน่วยกู้ภัยฉุกเฉินมากกว่า 600 คน โดยกลุ่มนักดับเพลิง เป็นกลุ่มแรกที่เข้าไปถึงที่เกิดเหตุ เร่งดำเนินการดับไฟ ที่เกิดจากเหตุเครื่องบินตก และยังไม่พบสัญญาณของผู้รอดชีวิตทั้งหมด 132 คน โดยในจำนวนนี้มีลูกเรือทั้งหมด 9 คน

ก่อนหน้านี้ อุบัติเหตุทางการบินใหญ่ครั้งล่าสุดของจีน เกิดขึ้นในเดือนสิงหาคม 2010 เมื่อเที่ยวบินจากฮาร์บินตกลงในพื้นที่ทางตะวันออกเฉียงเหนือ เมืองอีชุน มณฑลเจียงซี ทำให้มีผู้เสียชีวิต 42 คน

---การ “ตกแนวดิ่ง” เกิดขึ้นได้ยาก---

คลิปวิดีโอถูกจับภาพได้จากกล้องวงจรปิดของบริษัทเหมืองท้องถิ่นแห่งหนึ่ง เผยให้เห็นวินาทีสุดท้ายของเที่ยวบิน MU5735 และถูกเผยแพร่อย่างรวดเร็วในโซเชียลมีเดียจีน ไม่กี่ชั่วโมงหลังเครื่องบิน Boeing 737-800 ที่ดำเนินการโดย China Eastern Airlines สายการบินยักษ์ใหญ่แห่งจีน ตกลงสู่ป่าทางตอนใต้ของเขตปกครองตนเองกว่างซีจ้วง หลังขึ้นบินได้ประมาณ 1 ชั่วโมงจากมณฑลยูนนาน  

  

“สิ่งแรกที่เจ้าหน้าที่สืบสวนอุบัติเหตุจะต้องพิจารณาคือ เครื่องบินตกลงสู่พื้นทั้งลำ หรือมีชิ้นส่วนบางสิ่งจากเครื่องบินตกลงมาก่อนที่จะกระทบลงสู่พื้น” ฮวน บราวน์ นักบิน Boeing 777 และบล็อกเกอร์ด้านการบิน ที่ทำการวิเคราะห์อุบัติเหตุทางอากาศในครั้งนี้ 

“ข้อมูลจากวิดีโอชี้ให้เห็นว่า เครื่องบินตกลงมาทั้งลำ”

“การตกแบบแนวดิ่ง เป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นได้ยากมากของเครื่องบิน” บราวน์ กล่าว 

ข้อมูลจาก FlightRadar24 ระบุว่า เครื่องบินบินอยู่ในระดับ 29,100 ฟุต แต่ 2.15 นาทีต่อมา ระดับเครื่องบินก็ลดลงมาอยู่ที่ 9,075 ฟุต ก่อนที่ข้อมูลชุดสุดท้ายจะบันทึกระดับการบินไว้อยู่ที่ 3,225 ฟุต ในเวลา 14.22 ตามเวลาท้องถิ่น 

“ปกติแล้ว เครื่องบินจะอยู่ในโหมดขับเคลื่อนอัตโนมัติ หรือ Autopilot ในช่วงรักษาระดับ มันจึงเป็นเรื่องที่เข้าใจได้ยากมากว่าเกิดอะไรขึ้น” หลี่ เสี่ยวจิน ผู้เชี่ยวชาญด้านการบิน กล่าวกับสำนักข่าว Reuters 

หวาง ยาหนาน หัวหน้าบรรณาธิการความรู้ด้านอากาศยานของปักกิ่ง กล่าวกับหนังสือพิมพ์ China’s Global Times ว่า มีแนวโน้มเป็นไปได้สูงว่า เครื่องบินจะสูญเสียพลังงานขณะทำการบิน จึงทำให้กัปตันสูญเสียการควบคุม 

“สิ่งนี้เป็นความผิดพลาดทางเทคนิคอย่างร้ายแรง มันทำให้เครื่องบินตกลงทันทีอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้” เขา กล่าว 

ฌอง-ปอล โทรเดก นักวิเคราะห์ความปลอดภัยด้านการบินพลเรือน กล่าวว่า จากข้อมูลมันมีความผิดปกติอย่างมาก แต่ก็ย้ำว่า "มันยังเร็วเกินไป" ที่จะด่วนสรุป 

---เร่งสืบสวนหาสาเหตุ--- 

เจ้าหน้าที่สืบสวนกำลังมองหาสาเหตุต่าง ๆ ในครั้งนี้ รวมไปถึงเหตุที่เกิดจากความตั้งใจ เช่น การก่อการร้าย หรือจากปัญหาทางเทคนิค เช่น โครงสร้างเสียหาย หรือ การปะทะกันกลางอากาศ โดยพวกเขาจะดูที่การสื่อสารของนักบิน, ตรวจสอบสถานะของซากปรักหักพัง และค้นหาจากบันทึกข้อมูลเที่ยวบิน และเสียงบันทึกในห้องของนักบิน อย่างไรก็ตาม เจ้าหน้าที่สืบสวนยังไม่มีการประกาศการค้นพบกล่องดำของเครื่องบินลำดังกล่าว

“ทีมสืบสวนอาจจะใช้วิดีโอในการวิเคราะห์ร่วมด้วย รวมไปถึงพิจารณาจากซากเครื่องบิน โดยอาจจะมุ่งเน้นไปที่การตั้งค่าของ 'Trim' ตรงตำแหน่ง 'Elevator' ของเครื่องบินเป็นพิเศษ” บราวน์ กล่าว

Elevator เป็นแผ่นกระดานควบคุมที่ติดอยู่ที่ขอบหลังของแพนหางระดับ มีหน้าที่ทำให้เครื่องบินเชิดหัวขึ้นหรือปักหัวลง

Trim เป็นกลไกที่ช่วยให้ Elevator อยู่ในตำแหน่งที่แน่นอน โดยไม่จำเป็นต้องให้นักบินคอยป้อนข้อมูลตลอดเวลา 

“มีเพียงสิ่งเดียวที่จะสามารถทำให้เครื่องบินร่วงลงเป็นแนวดิ่งในทันที และรักษาระดับไว้ได้ คือ Elevator หรือ ตัวควบคุมแพนหางระดับ (Stabiliser trim)” บราวน์ กล่าว 

บราวน์ กล่าวอีกว่า เป็นไปได้ที่เจ้าหน้าที่จะสามารถค้นพบแจ็คสกรู ซึ่งเป็นสลักเกลียวที่ควบคุมตำแหน่ง Trim ส่วนหาง  

“ถ้าคุณสามารถหาตำแหน่งของแจ็คสกรูได้ คุณก็จะนึกได้ว่าสถานะของ Trim ของเครื่องบินได้รับผลกระทบอย่างไร”

---Boeing 737-800--- 

เครื่องบิน Boeing 737-800 ผลิตครั้งแรกในช่วงปี 1990 และถูกใช้มาเป็นเวลายาวนานในวงการอากาศยานจนถึงทุกวันนี้ และยังมีอีกหลายพันลำที่ให้บริการอยู่ขณะนี้ เนื่องจากมีประวัติด้านความปลอดภัยที่สูงมาก โดยอาจมีรอยแตกที่เกิดจากการล้าในเครื่องบินเก่าบางลำ แต่สำหรับเครื่องบินที่เกิดเหตุ มีอายุการใช้งานเพียงแค่ 7 ปี 

ด้านบริษัท Boeing ได้เผยแพร่แถลงการณ์ผ่าน Twitter ว่า Boeing ได้ติดต่อกับคณะกรรมการความปลอดภัยการขนส่งแห่งชาติของสหรัฐฯ และผู้เชี่ยวชาญทางเทคนิคของเรา เพื่อเตรียมความพร้อมในการช่วยเหลือด้านการสืบสวนที่นำโดยสำนักบริหารการบินพลเรือนของจีน

ขณะที่ องค์การบริหารการบินแห่งชาติสหรัฐฯ หรือ FAA กล่าวว่า พร้อมที่จะให้ความช่วยเหลือในการสืบสวน หากมีการร้องขอ

อย่างไรก็ตาม เครื่องบิน 737-800 ไม่มีการเชื่อมโยงกับรุ่น 737 MAX ซึ่งเป็นรุ่นใหม่ล่าสุดของตระกูล 737 ที่ถูกสั่งระงับมาเป็นเวลาหลายปี หลังเกิดอุบัติเหตุทางการบินจากรุ่น 737 MAX ถึง 2 ครั้งในเวลาไล่เลี่ยกัน ซึ่งอุบัติเหตุดังกล่าว เกิดจากซอฟต์แวร์ควบคุมการบินใหม่ ซึ่งรู้จักกันในชื่อ ระบบช่วยแก้ไขและรักษาการบินให้พ้นสภาวะร่วงหล่น หรือ MCAS โดยไม่ได้ใช้ในเครื่องบิน 737-800 

—————

แปล-เรียบเรียง: พรวษา ภักตร์ดวงจันทร์

ภาพ: FSX Aviation