จีนประกาศพร้อมเป็นตัวกลางเจรจายุติวิกฤตรัสเซียและยูเครน

ผู้นำจีนระบุว่า จีนเต็มใจที่จะ "ทำงานอย่างแข็งขัน"ร่วมกับประชาคมโลกเพื่อไกล่เกลี่ยวิกฤตยูเครน - รัสเซีย และเตือนว่าการคว่ำบาตรรัสเซีย จะยิ่งฉุดรั้งเศรษฐกิจโลก

ขณะที่นักวิเคราะห์มองว่า แม้จีนจะไม่ร่วมในการคว่ำบาตรรัสเซีย แต่ก็ไม่สามารถช่วยเหลือรัสเซียจากผลกระทบทางเศรษฐกิจที่เกิดจากการคว่ำบาตรของชาติตะวันตกและพันธมิตรได้

---จีนยินดีไกล่เกลี่ยวิกฤตยูเครน-รัสเซีย---

ประธานาธิบดีเอมมานูเอล มาครง ผู้นำฝรั่งเศส หารือทางออนไลน์กับนายกรัฐมนตรีโอลาฟ โชลซ์ ของเยอรมนี และประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ผู้นำจีน เพื่อหาทางคลี่คลายวิกฤตยูเครน-รัสเซีย

ในช่วงแรกของการหารือ ประธานาธิบดีมาครงระบุว่า จีนเป็นหนึ่งในชาติสมาชิกถาวรของคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติ หรือ UNSC และยังมีสัมพันธ์ใกล้ชิดกับรัสเซีย จึงควรมีบทบาทสำคัญในการช่วยคลี่คลายและแก้ไขปัญหาเรื่องวิกฤตในยูเครน

ขณะที่ ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง บอกกับผู้นำทั้งสอง ว่า “รู้สึกเสียใจอย่างยิ่งกับการกลับมาของสงครามในทวีปยุโรป” และสนับสนุนการแก้ปัญหาทางการทูตต่อวิกฤตครั้งนี้

จีนยินดีจะ "ทำงานอย่างแข็งขัน" ร่วมกับประชาคมโลกเพื่อไกล่เกลี่ยวิกฤตครั้งนี้ แต่ไม่ได้ให้รายละเอียดใด ๆ พร้อมกับย้ำถึงการต่อต้านการคว่ำบาตรของตะวันตกต่อรัสเซีย เตือนว่ามาตรการคว่ำบาตรจะฉุดรั้งเศรษฐกิจโลก ซึ่งก็ย่ำแย่จากการระบาดของโควิด-19 อยู่แล้ว

---จีนย้ำต้องเคารพอธิปไตยทุกชาติ---

นอกจากนี้ ประธานาธิบดีจีน ระบุว่า ต้องเคารพอธิปไตยของชาติและบูรณภาพแห่งดินแดนของทุกประเทศ และจีนจะให้ความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมแก่ยูเครน เราต้องทำงานร่วมกันเพื่อลดผลกระทบด้านลบของวิกฤตครั้งนี้

ก่อนหน้านี้ ประธานาธิบดีฝรั่งเศสยอมรับว่าไม่สามารถแก้ไขความขัดแย้งระหว่างยูเครนกับรัสเซียได้ในเวลาสั้น ๆ ไม่กี่วัน หรือไม่กี่สัปดาห์ และการจะพูดคุยกับผู้นำรัสเซียในเวลานี้ก็เป็นเรื่องยากมาก แต่ก็จะพยายามต่อไป และเห็นว่าฝรั่งเศสและชาติตะวันตกไม่ควรแทรกแซงการเจรจาระหว่างยูเครนกับรัสเซีย

ด้าน South China Morning Post สื่อฮ่องกง ระบุว่า มีการการคาดเดาว่าประธานาธิบดีจีนรู้แผนการบุกยูเครนของปูตินก่อนหรือไม่ ขณะที่จีนปฏิเสธว่าไม่รู้เห็นกับเรื่องดังกล่าว

---จีนเป็นผู้เล่นสำคัญ---

นักวิเคราะห์มองว่า แม้จะมีความกังวลอยู่บ้างที่จีนปฏิเสธที่จะประณามรัสเซียที่ยังคงโจมตียูเครนอย่างต่อเนื่อง แต่ยุโรปเชื่อว่าจำเป็นต้องขอให้จีนเข้าไปแทรกแซงสถานการณ์ที่เกิดขึ้น

ปีเตอร์ สเตโน เจ้าหน้าที่ฝ่ายกิจการต่างประเทศของสหภาพยุโรป ระบุว่า จีนมีศักยภาพที่จะเข้าถึงรัสเซีย ได้ เนื่องจากมีความสัมพันธ์ที่ชัดเจน และอยากให้จีนใช้อิทธิพลของตนเพื่อกดดันให้มีการหยุดยิง และทำให้รัสเซียหยุดการใช้ปืนใหญ่และหยุดสังหารพลเรือนในยูเครน

เมื่อวันจันทร์ที่ผ่านมา (7 มีนาคม) โจเซป บอร์เรลล์ หัวหน้าฝ่ายนโยบายต่างประเทศของสหภาพยุโรป ได้พูดคุยกับนายหวัง อี้ รัฐมนตรีต่างประเทศจีนเป็นครั้งที่ 2 นับตั้งแต่รัสเซียเริ่มบุกยูเครนเมื่อ 12 วันก่อน และขอให้จีนสนับสนุนการจัดตั้งฉนวนมนุษยธรรมด้วย

ขณะที่ หวัง อี้ ระบุว่า ประชาคมโลก ควรสนับสนุนการเจรจาระหว่างยูเครนและรัสเซียเพื่อการหยุดยิงและการแก้ปัญหาความขัดแย้งอย่างสันติ และจีนยินดีที่จะยังคงมีบทบาทที่สร้างสรรค์ ในการลดความรุนแรงของสถานการณ์ต่อไปอย่างสุดความสามารถ

---รัสเซียขึ้นแท่นประเทศถูกคว่ำบาตรมากที่สุดในโลก---

การตัดสินใจเปิดปฏิบัติการทางทหารในยูเครน ตั้งแต่วันที่ 24 กุมภาพันธ์ ทำให้รัสเซีย กลายเป็นประเทศที่ถูกคว่ำบาตรมากที่สุดในโลกแทนที่อิหร่านไปแล้ว

ข้อมูลของเว็บไซต์ตรวจสอบการคว่ำบาตร “Castellum.AI” ระบุว่า ก่อนวันที่ 22 กุมภาพันธ์ รัสเซีย ถูกนานาชาติบังคับใช้มาตรการคว่ำบาตร อยู่แล้ว 2,754 รายการ แต่หลังจากเริ่มโจมตียูเครน ก็ถูกนานาชาติสั่งคว่ำบาตรเพิ่มขึ้น รวมเป็น 5,532 รายการ

สำนักข่าว AFP วิเคราะห์ว่า การชาติตะวันตกได้ตัดรัสเซียออกจากการเข้าถึงระบบธนาคารโลก ซึ่งเป็นเรื่องใหญ่มาก ผู้ส่งออกของรัสเซียอาจสามารถส่งสินค้าออกจากประเทศสได้ แต่ยากที่จะได้รับเงิน และการชำระเงินค่าสินค้านำเข้าก็ทำได้ยากเช่นกัน

แม้แต่การค้าขายของรัสเซียที่ยังคงได้รับอนุญาตตามกฎหมายก็ดูเหมือนจะซบเซา นื่องจากบริษัทชาติตะวันตกที่กลัวข้อจำกัดเพิ่มเติมและความขัดแย้งทางการเมือง เลือกที่จะการคว่ำบาตรตัวเอง

---จีนช่วยประกันตัวรัสเซียออกจากการถูกคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจได้หรือไม่?---

พอล ครุกแมน นักวิเคราะห์จาก เดอะ นิวยอร์ก ไทมส์ ระบุว่า มีคำถามหนึ่งที่ถูกถามเสมอ นั่นคือ จีนจะสามารถช่วยเหลือเศรษฐกิจของรัสเซีย ด้วยการเสนอตัวเป็นคู่ค้าทางเลือกแทนได้หรือไม่

คำตอบก็คือ ไม่สามารถทำได้ เขาให้เหตุผลไว้ 4 ข้อด้วยกัน

ประการแรก จีนแม้จะเป็นมหาอำนาจทางเศรษฐกิจ แต่ก็ไม่อยู่ในฐานะที่จะจัดหาสิ่งที่รัสเซียต้องการได้ เช่น ชิ้นส่วนอะไหล่สำหรับเครื่องบิน และชิปเซมิคอนดักเตอร์ระดับไฮเอนด์ที่ผลิตในชาติตะวันตก

ประการที่สอง แม้ว่าจีนเองจะไม่เข้าร่วมในการคว่ำบาตรรัสเซีย แต่จีนมีความเป็นหนึ่งเดียวอย่างลึกซึ้งกับเศรษฐกิจโลก ซึ่งหมายความว่าธนาคารจีนและธุรกิจอื่น ๆ อาจคว่ำบาตรตัวเอง นั่นคือพวกเขาจะลังเลที่จะจัดการกับรัสเซียเพราะกลัวว่าการลงโทษจาก ผู้บริโภคและหน่วยงานกำกับดูแลในตลาดที่สำคัญกว่า

ประการที่สาม จีนและรัสเซียอยู่ห่างกันมากในเชิงภูมิศาสตร์ แม้จะมีพรมแดนติดกั แต่เศรษฐกิจของรัสเซียส่วนใหญ่อยู่ทางตะวันตกของเทือกเขาอูราล ในขณะที่เศรษฐกิจของจีนส่วนใหญ่อยู่ใกล้ชายฝั่งตะวันออก กรุงปักกิ่งอยู่ห่างจากกรุงมอสโกกว่า 5,632 กิโลเมตร วิธีเดียวที่จะเคลื่อนย้ายสิ่งของต่างๆ ไปทั่วพื้นที่อันกว้างใหญ่ไพศาลได้นั้น คือการขนส่งทางรถไฟ ซึ่งขณะนี้ก็มีการบรรทุกสินค้ามากจนเกินความสามารถแล้ว

และประการสุดท้าย มีความแตกต่างกันอย่างมากในอำนาจทางเศรษฐกิจระหว่างจีนกับรัสเซีย ปูตินฝันถึงการกลับมาของสหภาพโซเวียต ซึ่งเมื่อ 30 ปีก่อนมีขนาดเศรษฐกิจใหญ่พอ ๆ กับจีน

แต่ปัจจุบันเศรษฐกิจของจีนใหญ่กว่ารัสเซีย 10 เท่า ดังนั้นความฝันของปูตินที่จะกลับมายิ่งใหญ่อีกครั้ง เป็นไปไม่ได้ เพราะจีนมีเศรษฐกิจที่ใหญ่กว่า และรัสเซียก็เป็นเพียงหุ้นส่วนเล็กๆ หรือลูกค้าชาติหนึ่งของจีนเท่านั้น ซึ่งไม่ใช่สิ่งที่ปูตินฝันเอาไว้

ดังนั้น จีนจึงไม่สามารถป้องกันรัสเซีย จากผลที่ตามมาจากการรุกรานของยูเครนได้ และจริงอยู่ที่รัสเซียจะถูกบีบคั้นทางเศรษฐกิจมากขึ้น หากจีนเข้าร่วมการคว่ำบาตรด้วย แต่นักวิเคราะห์มองว่ารัสเซียได้รับผลกระทบหนักอยู่แล้ว แม้ไม่มีจีนเข้าร่วมคว่ำบาตรก็ตาม

—————

ติดตามสถานการณ์ยูเครน-รัสเซียอย่างใกล้ชิด

https://bit.ly/TNNRussiaInvasion

—————

แปล-เรียบเรียง: สุภาพร เอ็ลเดรจ

ภาพ: Pavel Golovkin / POOL / AFP