ชี้แจงแล้ว "เดลตาครอน" จะเบียดสายพันธุ์โอมิครอนเข้ามาก่อปัญหาได้หรือไม่?

ศูนย์จีโนมทางการแพทย์ ชี้แจงแล้ว "เดลตาครอน" จะเบียดโอมิครอนสายพันธุ์หลักและโอมิครอนสายพันธุ์ย่อย ที่ระบาดในไทยมาก่อนหน้าเข้ามาก่อปัญหาได้หรือไม่?

ศูนย์จีโนมทางการแพทย์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล เปิดเผยข้อมูลผ่านเฟซบุ๊ก Center for Medical Genomics  โดยระบุว่า “เดลตาครอน” จะเบียดโอมิครอนสายพันธุ์หลัก BA.2.75, BA.5 และโอมิครอนสายพันธุ์ย่อย XBB, BQ.1 (ที่มีระบาดในไทยมาก่อนหน้า) เข้ามาก่อปัญหาได้หรือไม่?  คำตอบจากรหัสพันธุกรรมคือเกิดขึ้นได้ไม่ง่าย

ไวรัสโคโรนา 2019 สายพันธุ์ลูกผสมระหว่าง “เดลตา” และ “โอมิครอน BA.2” ที่มีชื่ออย่างไม่เป็นทางการว่า "เดลตาครอน" พบระบาดในฟิลิปปินส์มากกว่า 193 ราย!  ทั้งยังพบแพร่ติดต่อหลายประเทศในอาเซียน แต่ยังไม่พบอาการที่รุนแรง

เดลตาครอนสายพันธุ์ลูกผสมระหว่าง “เดลตา” และ “โอมิครอน BA.2” ทั่วโลกพบประมาณ 4 สายพันธุ์หลัก ปริมาณแต่ละสายพันธุ์อยู่ในระดับหลักร้อย คือ 

1. XAY และสายพันธุ์ย่อย XAY.1,XAY.2

2. XBA

3. XBC และสายพันธุ์ย่อย XBC.1,XBC.2,และ XBC.3 

4. XAW  

แม้ว่า XBC มีความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาด (relative growth advantage) เหนือกว่าเดลตาครอนสายพันธุ์ลูกผสมอื่น   แต่มีความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาดใกล้เคียงกับ BA.5, BA.2.75, XBB และ BQ.1 ดังนั้นจึงไม่ง่ายนักที่เดลตาครอน XBC จะระบาดแซงหน้าบรรดาไวรัสโคโรนาที่มีการระบาดในประเทศไทยมาก่อนหน้า (BA.5,BA.2.75,XBB,XBB.1,BN.1,BF.7, BQ.1,BQ.1.1.10, CH.1.1)

จากการทดลองในหลอดทดลองพบว่า 

ยาฉีดแอนติบอดีสร้างภูมิคุ้มกันสำเร็จรูป เช่น อีวูชิลด์(Evusheld) สามารถเข้าจับและยับยั้งการเพิ่มจำนวนของสายพันธุ์ BA.5, BA.2.75, BN.1 และ เดลตาครอน XBC ได้ แต่สำหรับสายพันธุ์ XBB,XBB.1,BQ.1,BQ.1.1 พบว่าดื้อต่อแอนติบอดีสร้างภูมิคุ้มกันสำเร็จรูป เกือบทุกชนิด

จากข้อมูลจากฐานข้อมูลโควิดโลก “กิสเสด (GISAID)” พบเดลตาครอนสายพันธุ์ลูกผสม

1. เดลตาครอน XAY และสายพันธุ์ย่อย มีความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาด เหนือกว่า BA.5ประมาณ 38%

XAY   พบจำนวนประมาณ 30 ราย    

XAY.1. พบจำนวนประมาณ 20 ราย

XAY.2 พบจำนวนประมาณ 20 ราย

2. XBA จำนวนประมาณ 6 ราย ความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาด น้อยกว่า BA.5ประมาณ -15%

3. เดลตาครอน XBCและสายพันธุ์ย่อย มีความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาด เหนือกว่า BA.5 ประมาณ 45%

XBC จำนวนประมาณ 25 ราย

XBC.1 จำนวนประมาณ 147 ราย

XBC.2 จำนวนประมาณ 132 ราย

XBC.3 จำนวนประมาณ 170 ราย

4. เดลตาครอน XAW มีความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาด เหนือกว่า BA.5 ประมาณ 1%

XAW จำนวนประมาณ 48 ราย

XBC มีความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาด เหนือกว่า BA.5 และ BA.2.75 ประมาณ 18% และ 35%

XBB มีความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาด เหนือกว่า XBC ประมาณ 41% 

BQ.1 มีความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาด เหนือกว่า XBB ประมาณ 9%

ข้อมูลจาก Center for Medical Genomics

ภาพจาก Center for Medical Genomics / รอยเตอร์