จับตานาโตรุกอาร์กติก ประชิดชายแดนอีกฟากของรัสเซีย

ในเดือนมีนาคมที่ผ่านมา องค์การสนธิสัญญาป้องกันแอตแลนติกเหนือหรือนาโต้ได้จัดการซ้อมรบในอาร์กติกนอร์เวย์ ภายใต้ชื่อ "Cold Response" ซึ่งถือเป็นครั้งแรกที่มีฟินแลนด์และสวีเดน ส่งทหารทหารเข้าร่วมด้วย นอกจากนี้ ยังเป็นการซ้อมรบที่ไม่มีชาติใด้เป็นสมาชิกของนาโตด้วย

การซ้อมรบดังกล่าวมีการวางแผนล่วงหน้ามานานแล้ว ก่อนที่รัสเซียจะเปิดปฏิบัติการทางทหารในยูเครนเมื่อวันที่ 24 กุมภาพพันธ์ที่ผ่านมา จึงทำให้บรรยากาศของการซ้อมรบเข้มข้นขึ้นไปอีก

สถานการณ์ในยูเครน จึงอาจนำไปสู่การที่รัสเซียจะมีเพื่อนบ้านที่เข้าเป็นสมาชิกใหม่ของนาโตเพิ่มขึ้นอีก

---ฟินแลนด์หารือขั้นตอนการร่วมนาโต---

ฟินแลนด์มีชายแดนติดรัสเซียความยาว 1,300 กิโลเมตร

ในวันที่ 28 มีนาคมที่ผ่านมาประธานาธิบดีเซาลี นีนิสโต ของฟินแลนด์ ได้โทรศัพท์พูดคุยกับเยนส์ สโตลเทนเบิร์ก เลขาธิการนาโต เพื่อหารือรายละเอียดของหลักการและขั้นตอนในการรับสมาชิกใหม่ ทางการฟินแลนด์ยังเผยว่า ได้หารือกับสมาชิกนาโต้เกือบ 30 ประเทศแล้ว และจะมีการทบทวนเรื่องนี้ในรัฐสภาฟินแลนด์ช่วงกลางเดือนเมษายนนี้

ทั้งนี้ ฟินแลนด์มีการเกณฑ์ทหารกองหนุนชายหญิงรวมกว่า 9 แสนคน มากสุดชาติหนึ่งของยุโรป ขณะที่นับตั้งแต่เกิดสงครามในยูเครน มีชาวฟินแลนด์ยื่นใบสมัครมากว่า 3 พันรายเพื่อเป็นทหารกองหนุน และมีผู้หญิงอีกกว่าหนึ่งพันคน สมัครร่วมกลุ่มเตรียมพร้อมเหตุฉุกเฉินต่าง ๆ

ที่ฟินแลนด์ เป็นหนึ่งในไม่กี่ประเทศของยุโรป ที่ยังคงระบบสำรองเชื้อเพลิง อาหาร และยาของชาติไว้ และมีการสร้างที่หลุมหลบภัยฉุกเฉินไว้ตามอาคารต่าง ๆ โดยกำหนดไว้นับตั้งแต่สงครามโลกครั้งที่สองแล้ว

ทางการฟินแลนด์เคยเผยว่า ฟินแลนด์ที่ที่หลบภัยกว่า 54000 แห่ง ซึ่งสามารถคุ้มครองประชาชนได้ 4.4 ล้านคน จากประชากรทั้งหมด 5.5. ล้านคน

ด้าน ผลสำรวจต่างๆในเดือนที่แล้ว โดยเฉพาะของ YLE พบว่าชาวฟินแลนด์ 62% ต้องการให้ฟินแลนด์เข้าเป็นสมาชิกนาโต ส่วน 16% คัดค้าน

---สวีเดน เปลี่ยนจุดยืน?---

สวีเดน ซึ่งเป็นประเทศต้นกำเนิดรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ และเป็นประเทศที่ไม่เข้าร่วมสงครามใด ๆ มาตั้งแต่ปี 1814 มีท่าทีที่ลังเลใจมากกว่าฟินแลนด์ แต่ผลการสำรวจของสื่อสวีเดนพบว่า ชาวสวีเดนราว 59% ต้องการเข้าร่วมเป็นสมาชิกนาโต หากฟินแลนด์เข้าร่วมด้วย

ที่ผ่านมา สวีเดนนั้น ตอบสนองเรื่องการมองรัสเซียเป็นภัยคุกคามช้ากว่าฟินแลนด์ ดังจะเห็นจากงบประมาณด้านกลาโหมที่ลดลงต่อเนื่อง รวมทั้งการปล่อยให้ที่หลบภัยที่สร้างหลังสงครามโลกครั้งที่สองชำรุดทรุดโทรมไปตามกาลเวลา

อย่างไรก็ตาม สวีเดนเพิ่งกระเตื้องเรื่องการเสริมแสนยานุภาพและสร้างความแข็งแกร่งทางการทหารที่เกาะก็อตแลนด์ ใกล้กองเรือบอลติกของรัสเซีย หลังรัสเซียผนวกแคว้นไครเมียในปี 2014 และในปีนั้น สวีเดนได้เริ่มกลับมาเกณฑ์ทหารในจำนวนจำกัดอีกครั้ง

ต้นเดือนที่ผ่านมา รัฐบาลสวีเดนเผยว่าจะเพิ่มงบใช้จ่ายด้านการทหารเกือบสองเท่า ให้ไปอยู่ราว 2% ของจีดีพี และจะฟื้นฟูหลุมหลบภัยต่างๆ เพื่อให้คุ้มครองประชาชนได้เจ็ดล้านคน ซึ่งปัจจุบันสวีเดนมีหลุมหลบภัย 65,000 แห่ง ส่วนใหญ่ อยู่ตามบ้านประชาชนทั่วไป

---ฟินแลนด์-สวีเดน เป็นพันธมิตรอยู่แล้ว---

ทั้งนี้ ในสายตาสมาชิกนาโตบางชาติ ฟินแลนด์และสวีเดน เหมือนเป็นพันธมิตรของนาโตอยู่แล้ว โดยสโตลเทนเบิร์กเผยเมื่อเดือนที่แล้วว่า นาโตแบ่งปันข้อมูลเกี่ยวกับสงครามให้สวีเดนและฟินแลนด์

นอกจากนี้ สองชาติยังเข้าร่วมการประชุมของนาโตเป็นประจำ แต่เขาย้ำความแตกต่างว่า การรับประกันด้านความมั่นคงนั้นมีให้เฉพาะชาติที่เป็นสมาชิกนาโตเท่านั้น

เท่ากับว่า สวีเดนและฟินแลนด์ ซึ่งมีประชากรรวมกัน 16 ล้านคน และไม่ได้เป็นสมาชิกนาโต จะไม่ได้รับการคุ้มครองจากนาโต กรณีที่มีการโจมตี ซึ่งไม่สามารถใช้มาตราที่ 5 ของนาโต ที่กำหนดว่า การโจมตีชาติสมาชิกใดชาติหนึ่ง เท่ากับเป็นการโจมตีนาโตทั้งหมดด้วย

สโตลเทนเบิร์กกล่าวว่า มีความเป็นไปได้ที่สองชาตินี้จะสามารถเข้าเป็นสมาชิกได้ค่อนข้างเร็วขึ้น

---ฟินแลนด์มีโอกาสร่วมนาโตก่อน---

บรรดานักการทูตและนักการเมืองต่างมองว่า หากชาติใดจะเข้าเป็นสมาชิกนาโตก่อนนั้น คงเป็นฟินแลนด์ แต่นักวิเคราะห์ยังมองว่า คงไม่ดีเท่าไหร่นัก หากฟินแลนด์จะสมัครสมาชิกนาโตคนเดียว โดยไม่มีสวีเดน เพราะฟินแลนด์จะแบกรับความเสี่ยงไปเต็ม ๆ

ขณะที่รัฐบาลสวีเดนและฝ่ายค้านกำลังจัดทำวิเคราะห์นโยบายความมั่นคงใหม่ ซึ่งจะแล้วเสร็จในเดือนพฤษภาคม ซึ่งพรรครัฐบาลสวีเดนนั้นไม่เห็นด้วยกับการเข้าเป็นสมาชิกนาโต แต่พรรคฝ่ายค้านสี่พรรคสนับสนุนเรื่องดังกล่าว

ทั้งนี้ รัฐบาลรัสเซียยังไม่ได้แสดงความเห็นต่อเรื่องดังกล่าว แต่ก่อนหน้านี้ รัสเซียเคยเตือนทั้งสองประเทศมาแล้วว่าอย่าเข้าร่วมนาโต โดยเมื่อวันที่ 12 มีนาคมที่ผ่านมา สำนักข่าวอินเทอร์แฟกซ์ของรัสเซียรายงานกระทรวงต่างประเทศรัสเซียระบุว่า จะมีผลลัพธ์ที่ตามมาในทางการทหารและการเมืองอย่างร้ายแรง หากสองชาติทำเช่นนั้น

—————

ติดตามสถานการณ์ยูเครน-รัสเซียอย่างใกล้ชิด

https://bit.ly/TNNRussiaInvasion

—————

แปล-เรียบเรียง: ธันย์ชนก จงยศยิ่ง

ภาพ: Reuters