"ก๊าซไข่เน่า" สารพิษอันตราย แค่สูดดมก็ทำให้เสียชีวิตได้

"ก๊าซไข่เน่า" มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Hydrogen sulfide เป็นก๊าซที่กลิ่นฉุนรุนแรง แต่ไม่มีสีและติดไฟได้ ก๊าซชนิดนี้เกิดขึ้นในขบวนการ สลายตัวของสารอินทรีย์ รวมถึงอุตสาหกรรมหมัก หรือเกี่ยวกับกำมะถัน

ก๊าซไข่เน่า เกิดพิษต้องโดยการสูดดมเข้าโดยตรง ในระดับความเข้มข้นที่ไม่สูงมากนัก ก็สามารถทำให้ระคายเคืองต่อเยื่อบุทางเดินหายใจ และทางเดินอาหาร 

แต่หากสูดดมในปริมาณความเข้มข้นสูงขึ้นเริ่มทำให้ประสาทรับกลิ่นไม่ทำงาน ผู้ป่วยจะเริ่มไม่ได้กลิ่นที่ความเข้มข้นระดับมากกว่า 200 ppm hydrogen sulfide จะยับยั้งขบวนการหายใจโดยใช้ออกซิเจนที่ระดับเซลล์ ซึ่งเป็นอันตรายต่อร่างกาย

ความน่าหลัวของ "ก๊าซไข่เน่า" มีคุณสมบัติคล้ายสารพิษไซยาไนด์ จะเข้าไปขัดกวางขบวนการหายใจโดยใช้ออกซิเจน พร้อมกับมีการกดการทำงานของระบบประสาท

---อันตรายใกล้ตัว----

ก๊าซไข่เน่า เป็นสารพิษอันตรายสูงที่อยู่ใกล้ตัว เนื่องจากจะเกิดจากการย่อยสลายจุลินทรีย์ในน้ำเสีย ขยะจากเศษอาหาร หรือจากสิ่งมีชีวิตที่มีโปรตีนสูง ถูกย่อยสลาย ซึ่งมักพบก๊าซไข่เน่าจากบ่อปฏิกูล บ่อหมักก๊าซ ใต้ท้องเรือประมง และบ่อขยะ ทำให้สามารถสูดดมเข้าไปได้โดยไม่รู้ตัว 

---อาการเมื่อร่างกายได้รับก๊าซไข่เน่า---

ผู้ป่วยมีอาการระคายเคืองตา ตาแดง มีน้ำตาออกมาก มีอาการไอจากการระคายเยื่อบุทางเดินอาหาร 

กรณีที่ก๊าซมีความเข้มข้นสูงเริ่มมีอาการปวดเวียนศีรษะ อาเจียน สับสน ชัก และหมดสติ ที่รุนแรงกว่านี้เกิดอาการช็อค ปอดบวม และน้ำท่วมปอด จากการระคายเคืองโดยตรง 

หากไปไม่ถึงมือแพทย์ทันเวลา ผู้ป่วยจะหยุดหายใจ เกิดภาวะเป็นกรดในร่างกายสูง และเสียชีวิต อาจจะเห็นผิวหนังอักเสบจากการระคายเคืองผิวหนังในเวลาต่อมาได้

---ปฐมพยาบาล เมื่อสูดดมก๊าซไข่เน่า---

ต้องรีบเคลื่อนย้ายตัวไปทนที่อากาศบริสุทธฺทันที ให้ผู้ป่วยนอนในท่าสบาย ตรวจสอบการหายใจ และ การเต้นของหัวใจอยู่เป้นระยะ หากหายใจติดขัดให้ช่วยหายใจ เช่น ใช้อุปกรณ์ช่วยหายใจมือบีบชุดปฐมพยาบาลเบื้องต้น และรีบนำตัวส่งโรงพยาบาล 

ที่มาข้อมูล: คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี