ทำความรู้จัก "พลับพลึงธาร" พืชเฉพาะถิ่นหนึ่งเดียวในโลกที่ "พังงา"
"พลับพลึงธาร" ราชินีแห่งสายน้ำ พืชเฉพาะถิ่นหนึ่งเดียวในประเทศไทยที่ใกล้สูญพันธุ์ พบที่อุทยานแห่งชาติศรีพังงา จ.พังงา
“พลับพลึงธาร” หรือ “หอมน้ำ” ถือได้ว่าเป็นพืชน้ำที่สวยงามและหายากมากที่สุดชนิดหนึ่ง เป็นพืชเฉพาะถิ่น ไม่พบที่ไหนในโลก ปัจจุบันพบเหลือแค่ร้อยละ 1 เท่านั้น และพบขึ้นอยู่อย่างกระจัดกระจายในแถบจังหวัดพังงาตอนบนและระนองตอนล่าง
“พลับพลึงธาร” มีชื่อเรียกในท้องถิ่นว่า “หัวหญ้าช้อง” ปัจจุบันนิยมเรียกว่าพลับพลึงธาร มากกว่าหอมน้ำ เพราะมีดอกคล้ายดอกพลับพลึง แต่ขึ้นอยู่ในน้ำ ซึ่งสถานะของพลับพลึงธารยังมิได้ถูกบรรจุในบัญชีของอนุสัญญาว่าด้วยการค้าระหว่างประเทศซึ่งชนิดสัตว์ป่าและพืชป่าใกล้สูญพันธุ์ หรือ CITES แต่ถูกจัดอยู่ในบัญชีพืชหายาก และมีสถานภาพเป็นพืชที่มีแนวโน้มใกล้สูญพันธุ์ ตามเกณฑ์ IUCN Red List เมื่อปี ค.ศ. 2011
ภาพ:"พลับพลึงธาร" ราชินีแห่งสายน้ำ พืชเฉพาะถิ่นหนึ่งเดียวในประเทศไทยที่ใกล้สูญพันธุ์
สาเหตุของการลดลงเนื่องจากการเก็บหัวจำหน่ายเป็นพืชน้ำประดับ และจากสาเหตุการขุดลอกคลองเพื่อแก้ปัญหาน้ำท่วม ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดล้อม จนเกือบสูญพันธุ์ ต้น “พลับพลึงธาร” นับเป็นพืชน้ำหายากที่ใกล้สูญพันธุ์หนึ่งเดียวในโลกที่พบในไทย มีอัตราการเจริญเติบโตและการรอดสูงในพื้นที่อุทยานแห่งชาติศรีพังงา จ.พังงา
ล่าสุด เจ้าหน้าที่ประจำหน่วยพิทักษ์ฯที่ ศง.1 (น้ำตกสวนใหม่) อุทยานแห่งชาติศรีพังงา จ.พังงา สำรวจและติดตามผลการฟื้นฟูพลับพลึงธาร บริเวณคลองบางใหญ่ อ.ตะกั่วป่า และคลองแพรกขวา คลองคุระ คลองคุรอด คลองบางจาน อ.คุระบุรี จ.พังงา โดยเป็นงานวิจัยที่ได้รับงบประมาณจากกองทุนสิ่งแวดล้อม
ภาพ:"พลับพลึงธาร" พืชที่ใกล้สูญพันธุ์ พบที่อุทยานแห่งชาติศรีพังงา จ.พังงา
ผลการสำรวจพลับพลึงธารที่ปลูกภายในเดือนมีนาคม - พฤษภาคม 2567 อัตราการรอดโดยเฉลี่ยประมาณ 80 % ปัจจุบันนี้ พบเพียงแถบจังหวัดพังงาตอนบนและระนองตอนล่าง และจะออกดอกบานสะพรั่งในช่วงประมาณปลายเดือนตุลาคมถึงเดือนธันวาคม
แนวทางการอนุรักษ์พลับพลึงธารร่วมกับชุมชน ซึ่งเป็นพื้นที่โดยรอบของอุทยานแห่งชาติศรีพังงา จึงเกิดขึ้นเป็นประจำและต่อเนื่อง เพื่อให้พลับพลึงธาร ราชินีแห่งสายน้ำ คงอยู่คู่กับชุมชนและผืนป่าศรีพังงาต่อไป
ที่มา/ภาพ: อุทยานแห่งชาติศรีพังงา-Si Phang Nga National Park / กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช
ข่าวแนะนำ